ราวสองทุ่มของวันนี้ (4 มิ.ย.2565) สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ หรือ สวทช. หน่วยงานที่รับจ้างกรมสรรพาวุธทหารบก ตรวจสอบเครื่องตรวจสอบวัตถุระเบิด ยี่ห้อ GT200 เครื่องละหมื่นบาท รวม 757 เครื่อง เป็นเงินกว่า 7.57 ล้านบาท ที่ ส.ส.ฝ่ายค้านหยิบไปตั้งคำถามในสภาว่า จำเป็นต้องตรวจสอบอุปกรณ์ที่พิสูจน์ว่าเป็นของลวงโลกด้วยงบประมาณมากขนาดนี้หรือไม่ ได้ออกเอกสารข่าวประชาสัมพันธ์ เพื่อชี้แจงกรณีดังกล่าว
โดยคำชี้แจงของ สวทช. ระบุว่า
“ศูนย์ทดสอบผลิตภัณฑ์ไฟฟ้าและอิเล็กทรอนิกส์ (PTEC) สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ (สวทช.) เป็นหน่วยให้บริการ ซึ่งดำเนินการวิเคราะห์ ทดสอบ ผลิตภัณฑ์ไฟฟ้าและอิเล็กทรอนิกส์ ภายใต้มาตรฐานสากล ได้รับการประสานจากกรมสรรพาวุธทหารบก เพื่อตรวจสอบประสิทธิภาพการทำงานของเครื่องตรวจจับสารเสพติด อาวุธ และวัตถุระเบิด (GT200) ทุกเครื่องทั้ง 757 เครื่อง ว่าใช้งานได้หรือไม่ด้วยเครื่องมือวิทยาศาสตร์ รวมถึงการผ่าพิสูจน์เครื่อง เพื่อเป็นข้อมูลสำคัญประกอบการดำเนินคดีปกครอง การทดสอบจึงต้องดำเนินการตามหลักการทดสอบทุกรายการที่มีการดำเนินการทดสอบเครื่อง GT200 และใช้เป็นบรรทัดฐานของข้อมูลประกอบการพิจารณาคดีก่อนหน้านี้
“การดำเนินการทดสอบทุกรายการต้องดำเนินการตามหลักการที่เป็นมาตรฐานสากล เพื่อให้ข้อมูล ข้อเท็จจริงที่ครบถ้วน และเชื่อถือได้ในชั้นการพิจารณาของศาล ทั้งการตรวจวัดไฟฟ้าสถิต การแพร่คลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า การวัดประสิทธิภาพการทำงานของเครื่อง รวมถึงการผ่าพิสูจน์เครื่อง
“สำหรับค่าบริการทดสอบทั้งหมด ศูนย์ PTEC คำนวณจากการใช้วัสดุและอุปกรณ์ทดสอบ ห้องปฏิบัติการทดสอบ ผู้เชี่ยวชาญ รวมถึงการใช้สารเสพติดและวัตถุระเบิดในการทดสอบ เพื่อให้ได้คุณภาพของผลการทดสอบตามเอกสารว่าจ้างที่ระบุทุกรายการ ทั้งนี้ ค่าบริการดังกล่าวมีราคาถูกกว่าการทดสอบโดยห้องปฏิบัติการต่างประเทศ
“ตลอดระยะเวลาที่ผ่านมา สวทช. ปฏิบัติหน้าที่ในทุกภารกิจบนหลักวิชาการและจรรยาบรรณแห่งวิชาชีพบนพื้นฐานในการรักษาผลประโยชน์ของประเทศเป็นสำคัญ และขอยืนยันเจตนารมณ์ในฐานะองค์กรวิจัยและพัฒนาที่จะใช้ความรู้ด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี เพื่อเป็นส่วนหนึ่งของการพัฒนาสังคมและประเทศต่อไป”
สำหรับเครื่องตรวจสอบวัตถุระเบิดซึ่งภายหลังพบว่าเป็นของปลอมใช้งานไม่ได้ หน่วยงานของรัฐไทยซื้อเข้ามาระหว่างปี 2548-2553 รวม 1,398 เครื่อง เป็นเงินกว่า 1,134 ล้านบาท โดยซื้อมา 2 ยี่ห้อหลัก คือ GT200 และ Alpha6 (ของเก๊ทั้งคู่) ในสัดส่วน 60:40 โดยหน่วยงานที่จัดซื้อ GT200 มากที่สุดคือกองทัพบก จัดซื้อระหว่างปี 2550-2552 รวม 12 สัญญา จำนวน 757 เครื่อง เป็นเงินกว่า 682 ล้านบาท คาบเกี่ยวช่วงระหว่างที่ พล.อ.สนธิ บุญยรัตกลิน และ พล.อ.อนุพงษ์ เผ่าจินดา เป็น ผบ.ทบ.
ปี 2553 รัฐบาลอภิสิทธิ์ เวชชาชีวะ เคยสั่งให้กระทรวงวิทยาศาสตร์ฯ ตรวจสอบ GT200 หลังพบว่ามีความผิดพลาด โดยผลทดสอบทางวิทยาศาสตร์พบว่ามีความแม่นยำในการตรวจหาวัตถุระเบิดเจอ เพียง 4 ครั้งใน 20 ครั้ง หรือไม่ต่างจากเดาสุ่ม จึงสั่งให้ยกเลิกการจดซื้อเพิ่มเติมและให้ยกเลิกการใช้งานทันที
อ้างอิงข้อมูลบางส่วนจาก
https://www.facebook.com/photo/?fbid=385217223647654&set=a.305964524906258 (เอกสารข่าวประชาสัมพันธ์จาก สวทช.)
https://thematter.co/quick-bite/gt200-timeline/58600
https://thaipublica.org/2016/07/gt200-2-7-2559/
#Brief #TheMATTER
